การปลูกชะอม

การปลูกชะอม

การปลูกชะอม

ชะอม นิยมรับประทานในทุกภาคของไทย เป็นพืชยื่นต้น ใช้ใบแก่และอ่อน เป็นสมุนไพร ของไทย ลำต้นของชะอมมีหนาม ใบมีขนาดเล็กและมีกลิ่นฉุน ใบอ่อนของชะอมหรือส่วนยอดของใบสามารถนำมารับประทานได้ มีชื่อเรียกแตกต่างกันไปแต่ละภาค โดยมากมักปลูกตามรั้วบ้านเนื่องจากมีหนามแล้วยังเป็นผักที่ทานได้ตลอดทั้งปี

วิธีการปลูกชะอม
ถ้าใช้กิ่งตอนจะนิยมยกร่องแล้วขุดหลุมปลูกบนร่อง ทั้งนี้เพราะป้องกันน้ำท่วมขังทำให้รากชะอมเน่าตายได้ โดยทั่วไปจะปลูกห่างกันต้นละประมาณ 30-50เซนติเมตร เป็นแถวเป็นแนวหรือปลูกเป็นแปลงระยะห่างของแถวประมาณ 1 เมตร ซึ่งเกษตรกรส่วนใหญ่ จะนิยมปลูกแบบแถวคู่ ระยะห่างของแถว 1 เมตร แต่ถ้าปลูกริมรั้วบางครั้งก็ใช้แถวคู่ ระยะห่างระหว่างแถวและระหว่างต้นประมาณ 30-50 เซนติเมตร

การดูแลและการเก็บยอดชะอม
เมื่อปลูกชะอมได้ประมาณสัก 3 เดือน ให้รดน้ำวันเว้นวัน ต้นชะอมจะชอบชื้นแต่ไม่ชอบแฉะเพราะจะทำให้รากเน่าตายได้ ชะอมก็จะเริ่มแตกยอดอ่อนมาให้เก็บไปขายหรือใช้บริโภคได้แล้ว
และเมื่อเก็บยอดชะอมไปขาย ชะอมก็จะแตกยอดใหม่มาเรื่อย ๆ ควรดูแลรักษาต้นชะอมโดยการใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักหลังจากปลูกชะอมได้ 2-3 เดือน จะทำให้ต้นชะอมแข็งแรงและเจริญเติบโตได้ดี



การกระตุ้นการแตกยอดอ่อนของชะอม เกษตรกรจะใช้ปุ๋ยยูเรีย เพื่อกระตุ้นการแตกยอดใหม่ของชะอม แต่ควรใช้ในอัตราที่น้อยและต้องใช้ปุ๋ยคอกและปุ๋ยหมักด้วยจะทำให้ดินดีมีความอุดมสมบูรณ์มาก ต้นชะอมจะเจริญเติโตดีด้วยการกระตุ้นการแตกยอดอ่อนของชะอม
อีกวิธีหนึ่งก็คือใช้น้ำหมักชีวภาพ ที่หมักจากยอดอ่อนของพืชชนิดต่าง ๆ ปริมาณการใช้อัตราส่วนน้ำหมัก 1 ลิตร ต่อน้ำ 40 ลิตร รดทุก 7 วัน ชะอมจะแตกยอดอ่อนได้ดีและช่วยให้ต้นแข็งแรงดีด้วย แต่ก็ควรใส่ปุ๋ยหมักในดินให้กับต้นชะอมด้วยจะดีมากจากการปลูกชะอมโดยวิธีธรรมชาตินี้เกษตรกรทำกันมานานแล้ว เป็นอย่างนี้สืบต่อเรื่อยมา

สำหรับวิธีการปลูกชะอม 1 ต้น ร้อยยอด
ต้นชะอมเป็นไม้เลื้อยจะแตกยอดตามกิ่งและเกษตรกรจะเก็บยอดอ่อนไปจำหน่ายหรือบริโภค ฉะนั้นการปลูกชะอมก็ไม่จำเป็นต้องปลูกหลายต้น แต่เราจะปลูกต้นชะอม 1 ต้น แล้วปล่อยให้ชะอมมันเลื้อยทอดยอดไปเรื่อย ๆ โดยเราก็จะจับลำต้นชะอม ให้ทอดยอดสูงจากพื้นดินประมาณ 50 เซนติเมตร แล้วใช้เชือกฟางมัดไว้กับหลักที่ปักไว้เป็นแถวห่างกัน ระยะ 50 เซนติเมตรให้ต้นชะอมเลื้อย ขนานกับพื้นดินสูง 50 เซนติเมตร ยาวไปเรื่อย ๆ โดยปักหลักมัดกิ่งไม่ให้ล้มชะอมก็จะออกยอดตามลำต้นยาวไปเรื่อย ๆ เรียกว่าปลูกชะอม 1 ต้นแต่เก็บได้ร้อยยอด เป็นการประหยัดพื้นที่ปลูกชะอม และถ้าเราจะเปลี่ยนหลักไม้ไปปลูกผักหวานแทนข้าง ๆ หลักที่ปักไว้ ก็จะมีผักอีกชนิดหนึ่งไว้รับประทานได้อีกด้วย และนี่ก็คือการจัดการการปลูกผัก วิถีชีวิตเศรษฐกิจพอเพียง

การขยายพันธุ์ชะอม
ชะอมขยายพันธุ์ด้วยการปักชำกิ่ง ทำง่ายๆโดยการตัดแต่งกิ่งกลางอ่อนกลางแก่ บั่นความยาวประมาณ 1 คืบแล้วปักชำลงในถุงดำเอาพลาสติกครอบไว้ประมาณ 7 วัน ก็ติดรากจากนั้นก็เลี้ยงต่อไปประมาณ 1 ? 2 เดือน ก็สามารถนำไปปลูกในแปลงได้?ที่ทำอยู่ทุกวันนี้ ไม่ได้อยากให้มีรายได้อะไรมากมายหรอกทำแบบสบายเป็นรายได้เสริม เพราะว่าขายของอยู่ที่ร้านอยู่แล้ว เช้าๆได้เดินมาเก็บผักมาดดูต้นไม้ที่เราปลูกเอาไว้ ได้ยอดก็มีความสุข ตอนเย็นก็ได้มาเดินดูบางวันก็ให้ปุ๋ย แล้วก็ได้เก็บยอดไปกินเองด้วย ?

ศัตรูพืชของชะอม
จะมีหนอนคืบ และมดแดงไฟ คุณบังอรบอกว่าได้ใช้สมุนไพรฉีดพ่นเป็นครั้งคราว ไม่ได้ฉีดประจำ แต่ใช้การสังเกตเอาถ้าเห็นมีหนอนก็ฉีดพ่นทันที ซึ่งป้องกันได้อย่างดีคุณบังอรยังบอกเทคนิคการกำจัดมดแดงไฟแบบภูมิปัญญาชาวบ้านด้วยว่าเอาน้ำหน่อไม้ดองมาราดลงในรังรับรองว่าหายเกลี้ยงหายไปนาน

เทคนิคกระตุ้นยอดอ่อนชะอม
อีกอย่างหนึ่งที่ทำให้ชะอมแตกยอดได้ดีและได้เร็วคือจะใช้น้ำมะพร้าวอ่อน จำนวน 1 ? 2 ช้อนแกงผสมกับน้ำเปล่าจำนวน 20 ลิตรฉีดพ่น ในตอนเช้าหรือตอนเย็น ช่วงปากใบเปิด จะทำให้ชะอมแตกยอดดีมาก

รายได้จากการปลูกชะอม : ปลูกชะอมเป็นรายได้เสริมในครัวเรือน มีรายได้สม่ำเสมอ เกือบทุกวัน จะมีรายได้ไม่ต่ำกว่า 200 – 300 บาท ในช่วงที่ราคาดี รายได้ก็อาจจะเพิ่มเป็น 2 – 3 เท่าตัว


ประโยชน์ชะอม
1. ยอดอ่อนใช้ประกอบอาหารจำพวกแกงต่างๆ อาทิ แกงหน่อไม้ แกงเลียง รวมถึงนิยมใช้ใส่ไข่เจียวที่เรียกทั่วไปว่า ไข่เจียวชะอม
2. ยอดอ่อนชะอมนิยมใช้รับประทานสดคู่กับอาหารจำพวกส้มตำ ลาบ ซุปหน่อไม้ หรือลวกใช้เป็นผักจิ้มน้ำพริก
3. ยอดอ่อนหรือใบแก่ใช้เป็นอาหารเลี้ยงสุกร
4. การปลูกชะอม นอกจากจะมีประโยชน์จากยอดอ่อนที่นำมาประกอบอาหารแล้ว การปลูกชะอมรอบแปลงผักจะช่วยไล่ และป้องกันแมลงศัตรูเข้าทำลายพืชผักได้อีกทาง

สรรพคุณชะอม
ใบชะอม
– ช่วยขับลม
– ช่วยขับเสมหะ
เปลือกชะอม
– เปลือกชะอมบดผสมกับฟ้าทะลายโจร และสะเดา ใช้รับประทาน สำหรับช่วยขับพยาธิ
– เปลือกหรือลำต้นชะอมต้มน้ำกิน ช่วยเป็นยาขับลม ช่วยขับปัสสาวะ
– น้ำต้มจากเปลือกหรือลำต้นชะอมช่วยแก้อาหารท้องเสีย และลดอาการอาหารเป็นพิษ
รากชะอม
– รากใช้ต้มน้ำดื่ม ใช้เป็นยาขับพยาธิ
– น้ำต้มจากรากชะอมช่วยแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ และช่วยขับลมในกระเพาะอาหาร
– นำรากมาฝนเป็นผง ใช้ทาประคบแผล ช่วยรักษาแผลติดเชื้อ ทำให้แผลแห้งหายได้เร็วขึ้น

ข้อควรระวัง
– ชะอมมีกลิ่นฉุนแรง การรับประทานชะอมสดมักทำให้เกิดกลิ่นปากแรง
– สตรีหลังคลอดบุตรหรืออยู่ระหว่างการตั้งครรภ์ ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานชะอม เนื่องจาก ยอดชะอมมักทำให้เกิดอาการแพ้ท้องหรือเกิดอาการแสลงของสตรีที่ให้นมบุตร ซึ่งทั่วไปมักทำให้มีอาการวิงเวียนศรีษะ คลื่นไส้อาเจียน แต่จะมีอาการรุนแรงกว่าปกติ

จาก lugesan25042017.blogspot.com